Yapay Zekâ ve Kamu Hizmetleri Çalıştayı

Düşünebilen makinelere olan ilginin tarihi oldukça eskiye dayanıyor. İnsanlık tarihinin çok uzun bir diliminde hayal olarak kalmış düşünebilen makinelerin günümüzde gerçeğe dönüşmesine şahit oluyoruz. İnsanlık tarihinde teknik, genel zekâdan mekanik zekâya oradan dijital zekâya giden yolda ilerledi. Geldiğimiz noktada yapay dar zekâyı tecrübe ediyor, yapay genel zekâ üzerine çalışmalar yapıyor, yapay süper zekâ hakkında spekülatif tartışmalar yürütüyoruz. Son yıllardaki gelişmelerle beraber yapay dar zekâyı ve üretici yapay zekâyı hayatın pek çok alanında daha yaygın bir şekilde kullanıyoruz. Sahip olduğu potansiyel keşfedildikçe yapay zekânın hem uygulama alanlarını geliştirmeye yönelik çalışmalar hem de bu uygulamaların olumlu ve olumsuz etkileri üzerine eleştirel çalışmalar gün geçtikçe artmaktadır. Yapay zekânın kullanım alanlarından biri de kamu yönetimidir. Türkiye’de de yapay zekâ ve kamu yönetimi ilişkisi üzerine akademik ilgi uyanmaya başlamıştır. Bu konuda tezler, makaleler başta olmak üzere çeşitli bilimsel çalışmalar yapılmakta, etkinlikler düzenlenmektedir. Ancak bunların oldukça yeni ve sayıca az olduğunu da belirtmek gerekir. Örneğin yapay zekâ başlığı ile Türkiye’de yayımlanan lisansüstü tezlere bakıldığında, YÖK Tez Merkezi veri tabanına kayıtlı 1303 teze ulaşılmaktadır. Ancak bunların yalnız 9’unun kamu yönetimi alanında hazırlandığı görülmektedir. Benzer bir durumu kamu yönetimi ve yapay zekâ konusuna odaklanan araştırma makaleleri ve bilimsel etkinlikler için de söylemek mümkündür. Kamu yönetimi ile yapay zekâ ilişkisi ve kamu hizmetlerinin sunumunda yapay zekânın kullanımı daha kapsamlı akademik çalışmaları hak etmektedir.

Yapay Zekâ ve Kamu Hizmetleri Çalıştayı, böyle bir düşünce ile hazırlandı. Çalıştay’ın amacı, yapay zekâ ve kamu yönetimi ilişkisini felsefi, sosyolojik, siyasal, yönetsel ve uygulama boyutlarını da kapsayacak şekilde uzmanları ile tartışmaktır. Böylece bu iki alan arasında görünen ve görünmeyen ilişki ağlarını keşfetmek ve konuya ilişkin yeni tartışma ufukları açmak hedeflenmektedir. Kanımızca yapay zekâ ve kamu hizmeti konusunun birleşim noktası yapay zekâ teknolojilerinin kamu hizmetlerinin sunumunda nasıl kullanılacağı meselesinden çok daha geniştir. Böyle bir küme konunun teknik uzmanlık boyutuyla örtüşmektedir. Ancak akademik bir bakışın konuyu daha geniş bir çerçevede ele alması gerekmektedir. Bu görüşle, Çalıştay kapsamı mümkün olduğunca geniş çizilmeye çalışılmıştır. Çalıştay kapsamı üç halkada ele alınabilir. Çekirdeği oluşturan halka yapay zekâ konusunun teknik, felsefi ve etik boyutlarını içermektedir. İkinci halka yapay zekâ meselesinin farklı düzeyleri (uluslararası/ulusal/yerel) ile kamu yönetimine, kamu politikalarına ve politika belirleme süreçlerine denk düşmektedir. Son halkada ise yapay zekânın eğitim, sağlık, adalet, güvenlik, tarım gibi kamu hizmetlerinde mevcut ve potansiyel kullanımları ile bu kullanımın olumlu ve olumsuz etkilerine ilişkin tartışmalar yer almaktadır.

23 Kasım 2024 tarihinde çevrimiçi olarak düzenlenecek olan Çalıştay tek günde üç oturumdan oluşacaktır. Her bir oturum yukarıda ifade edilen halkalara denk düşecek şekilde planlanmıştır. Davetli konuşmacılarımızın sözlü sunumlarının ardından her oturumda tartışma soru-cevap bölümüyle derinleştirilecektir.

ÇALIŞTAY KOORDİNATÖRÜ

Arş. Gör. Dr. Erol Uğraş ÖÇAL

DÜZENLEME KURULU